GIỚI TÍNH

Những thay đổi về sinh lý tuổi dậy thì ở bạn nam

Đến tuổi dậy thì, cả bạn nam và nữ đều trải qua những thay đổi về mặt sinh lý rất quan trọng và có thể khiến cho các bạn thấy lo lắng, không biết đó có phải là hiện tượng bất thường hay bình thường. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nam giải đáp điều đó. 

1. Vóc dáng cơ thể


Ở tuổi dậy thì, cơ thể bắt đầu phát triển nhanh và có nhiều thay đổi. Từ một cậu bé, cơ thể bạn phát triển với những đặc điểm như một người đã trưởng thành. Chiều cao tăng lên đáng kể, vai nở ra, bụng và hông thon lại, cơ bắp nhiều lên trông thấy, dần dần bạn sẽ có vóc dáng của một chàng trai. Các bạn trai thường dậy thì muộn hơn, nhưng sau đó sẽ cao vượt bạn gái.


Sự phát triển này thường xảy ra từ từ trong vài năm trong khoảng 12, 13 đến 20 tuổi. Cũng có nhiều bạn lớn vụt lên trong một thời gian ngắn. Chẳng hạn bạn Quang lớn nhanh đến nỗi có người phải thốt lên: “Ôi, thằng Quang, không nhận ra mày nữa. Mới có vài tháng mà đã như ông tây thế này!”.


Tuổi dậy thì có thể đến hơi sớm với bạn này nhưng lại bắt bạn khác phải "đợi chờ" đôi chút, nên tuy cùng tuổi nhưng nhiều bạn trông "phổng phao" hơn các bạn khác. Nếu bạn chậm hơn bạn khác thì cũng đừng lo vì rồi sẽ đến lượt bạn, còn nếu bạn "nhanh chân" hơn thì cũng sẽ không trở thành người khổng lồ đâu.


2. Sự phát triển của cơ quan sinh dục 



Lúc dậy thì là lúc cơ quan sinh dục thay đổi nhiều nhất. Bao tinh hoàn to ra, sẫm màu hơn, hai tinh hoàn cũng lớn lên theo. Dương vật lớn lên cả bề ngang lẫn bề dài, thường cũng sẫm màu hơn trước. Cùng với sự phát triển ấy, lông mọc lên quanh cơ quan sinh dục bao gồm lông mu và có nhiều người mọc lông cả ở xung quanh hậu môn hoặc lan cả ra háng và đùi.


Ở giai đoạn này các bạn thường có một số lo lắng về màu sắc, độ lớn, độ dài hay hình dáng của dương vật. Có thể các bạn sẽ tự hỏi, sao "cái của mình" lại không giống với các bạn khác, sao hình dáng của dương vật cũng có những nét khác biệt như đầu dương vật lớn trong khi thân lại nhỏ hơn một chút? Hoặc "kích cỡ" của "cái ấy" bao nhiêu mới là đủ, liệu có phải "càng lớn càng tốt" không?


Cũng có nhiều bạn nghĩ rằng kích cỡ dương vật tỉ lệ thuận với độ lớn của cơ thể nhưng điều này không đúng đâu, nhìn bên ngoài không thể đoán được bên trong như thế nào đâu, bạn ạ. Có nhiều người trông to lớn nhưng dương vật rất bình thường và ngược lại cũng có người trông nhỏ bé nhưng dương vật lại lớn. Nhìn chung, kích cỡ của "cái ấy" không phải là yếu tố "quyết định", mà quan trọng là nó "hoạt động" như thế nào.


Ở người đàn ông trưởng thành, dương vật cương cứng khi có kích thích tình dục. Nhưng khi mới lớn thì không phải luôn là như vậy, dương vật rất dễ "ngóc đầu dậy" vì đủ mọi lý do: khi bạn có chuyện vui vẻ, khi thoáng nghĩ đến bạn gái, khi sợ hãi, khi thức dậy vào buổi sáng, ... thậm chí vào bất kỳ lúc nào mà chẳng vì lý do gì cả. Điều này làm các bạn trai bối rối, nhiều khi phát xấu hổ, nhưng đây chỉ là một quá trình “tập dượt tự nhiên”, rồi nó sẽ qua nhanh, chẳng mấy chốc dương vật sẽ không còn “bất trị” như vậy nữa.


Dương vật khi cương cứng cong hay thẳng cũng có thể trở thành "nỗi muộn phiền" của các bạn. Tuy nhiên, nếu dương vật có hơi cong một chút hay vòng lên trên, vòng xuống dưới, hay vòng sang phải, sang trái một chút cũng là điều hoàn toàn bình thường.


Trường hợp đáng lo là hẹp bao quy đầu khiến cho đầu dương vật không lộ ra ngoài bao quy đầu khi cương cứng hoặc dương vật cong và biến dạng một cách bất thường như gập xuống dưới hoặc quay hẳn đầu sang một bên.


Với tinh hoàn cũng vậy. Có người sốt ruột vì dường như hai tinh hoàn không lớn bằng nhau hoặc bên cao bên thấp. Đây cũng là hiện tượng sinh lý hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng là bạn không thấy tự nhiên "mất" đi đâu một bên tinh hoàn hoặc tinh hoàn "đi chơi" lung tung, lúc ở dưới, lúc ở trên vì đây là hiện tượng tinh hoàn lạc chỗ và cần can thiệp ngoại khoa sớm.


Tất cả những điều này không đáng lo vì điều quan trọng là dương vật có cương cứng không và có khả năng xuất tinh không. Nếu mọi sự bình thường thì hãy cứ để nó phát triển như vậy. Khi hệ sinh dục phát triển đến một lúc nào đó thì tinh hoàn bắt đầu sản xuất tinh trùng, túi tinh và tuyến tiền liệt có thể tiết dịch tạo thành tinh dịch. Bạn có thể xuất tinh và... đó là dấu hiệu báo hiệu khả năng sinh sản của bạn bắt đầu hoạt động đấy.


3. Mộng tinh


Ở tuổi dậy thì, nhiều bạn trai có hiện tượng xuất tinh không chủ định, thường xảy ra vào ban đêm, gọi là mộng tinh. Cũng như bất kỳ sự kiện nào xảy ra lần đầu tiên trong đời, nó khiến nhiều bạn phải bối rối. Đây cũng là một hiện tượng sinh lý hoàn toàn bình thường, không phải là bệnh như nhiều bạn lầm tưởng đâu. Dấu hiệu này chứng tỏ bạn “đã lớn”.


Mộng tinh là cơ chế tự giải phóng tinh dịch. Bạn có thể tưởng tượng một cách đơn giản thế này: Tinh hoàn là nơi sản xuất ra tinh trùng, sau đó, tinh trùng sẽ được dự trữ trong mào tinh và theo ống dẫn tinh lên túi tinh, hoà với các chất dịch do ống dẫn tinh, túi tinh, mào tinh hoàn, tuyến tiền liệt .. tiết ra tạo thành tinh dịch. Túi tinh giống như một cái cốc, khi "chứa" nhiều tinh dịch quá sẽ phải "tràn" ra ngoài. Bình thường, khi thức, con người có một cơ chế "kiểm soát" tương đối tốt, (do hệ thần kinh giao cảm phụ trách) sẽ nhắc nhở bạn "không được tràn, không được tràn", và điều khiển van hãm ở đường niệu đạo "đóng chặt" không để tinh dịch thoát ra ngoài. Song khi ngủ, cơ chế kiểm soát này cũng không còn "thức" để nhắc nhở bạn, do đó, tinh dịch được "tự do" thoát ra ngoài. Đây chính là lý do khiến việc mộng tinh thường xảy ra khi ngủ.


Cũng có bạn không thấy có hiện tượng mộng tinh, điều này không có nghĩa là cơ thể không sản xuất tinh trùng bởi nếu tinh trùng không được xuất ra ngoài thì sẽ được hấp thụ lại và rồi cơ thể vẫn lại sinh ra tinh trùng mới.


4. Sự phát triển của một số yếu tố sinh dục phụ

Lông và râu
Lông mu bắt đầu mọc trước tiên. Ban đầu, quanh cơ quan sinh dục xuất hiện vài ba sợi, sau nhiều thêm, quăn hơn. Có người chỉ có một dúm lông nhỏ, nhưng cũng có người lông dầy và mọc cả lên bụng và xuống hai bên đùi, hậu môn. Ngoài ra, bạn cũng mọc lông nách, lông chân, thậm chí cả lông ngực. Ria và râu thường mọc sau lông mu khoảng một vài năm.


Mỗi người có số lượng và cách phân bố lông khác nhau. Nhiều hay ít lông không nói lên điều gì về khả năng tình dục, sinh sản cũng như tính cách. Xin đừng ai mất công so sánh. Nhiều bạn có băn khoăn về việc mình không có râu hay không có lông tay, lông chân,… và nghĩ rằng mình thiếu "nam tính" hơn các bạn khác. Tuy nhiên điều này là không đúng vì nội tiết tố sinh dục và nhiều yếu tố khác (như bộ nhiễm sắc thể giới tính, cấu trúc đường sinh dục...) sẽ quyết định bạn là nam hay nữ. Còn lông và râu chỉ là những yếu tố phụ.


Nổi cục yết hầu và vỡ giọng


Cục yết hầu là sụn tuyến giáp. Hóc môn nam ở tuổi dậy thì tăng cường hoạt động khiến bộ phận này thay đổi, do vậy bạn thấy cục yết hầu nhô thêm ra ở cổ. Giọng các em bé trai và giọng người lớn khác hẳn nhau. Chính thời gian dậy thì là khi giọng của bạn nam có nhiều biến chuyển, thay đổi. Thanh quản rộng ra, các dây thanh đới dầy lên và dài ra. Giọng bạn trầm xuống. Việc chuyển giọng có thể đột ngột, có thể dần dần. Thường ta ít để ý quá trình đó, nhưng có một số bạn phải bối rối vì biến cố "vỡ giọng".


Có bạn giọng “ồ ồ như vịt đực”, lại có người giọng “khàn khàn như điếu cày” nhưng sau một thời gian giọng bạn sẽ trầm xuống và ấm hơn. Khi vỡ giọng, bạn có thể khó chịu vì bị mọi người trêu chọc nhưng đây chỉ là một hiện tượng nhất thời thôi. Sau đó bạn sẽ có được “chất giọng ấm áp của người đàn ông” đấy.

*********************

Những thay đổi về sinh lý tuổi dậy thì ở bạn gái

Đến tuổi dậy thì, cả bạn nam và nữ đều trải qua những thay đổi về mặt sinh lý rất quan trọng và có thể khiến cho các bạn thấy lo lắng, không biết đó có phải là hiện tượng bất thường hay bình thường. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn nữ giải đáp điều đó. 


1. Sự thay đổi về vóc dáng cơ thể: 


Vóc dáng bạn gái bắt đầu thay đổi vào lúc dậy thì (trong độ tuổi từ 9-14 tuổi). Từ một em gái nhỏ, cơ thể của bạn bắt đầu có vóc dáng thiếu nữ. Trong vài năm trước khi có hành kinh, chiều cao bạn tăng lên khá nhiều. Khi hành kinh rồi, cơ thể phát triển bề ngang nhiều hơn trước với các đặc tính riêng của nữ như: Cặp vú nhú lên, mông nở nang hơn trước, lớp mỡ dưới da dày lên làm cho cơ thể bạn mềm mại và giàu nữ tính. 


Quá trình này ở mỗi người diễn ra với tốc độ khác nhau. Có bạn thì lớn từ từ, bạn khác lại vụt lớn bổng “như ăn phải bột nở”. Cơ thể bạn trong những năm này có nhiều biến đổi, khi thì bạn thấy mình béo tròn, khi thì mảnh dẻ. Thường đến độ 18-20 tuổi bạn mới đạt đến hình dáng ổn định theo các đặc tính di truyền cha mẹ cho.

2. Sự phát triển của vú

Đến tuổi dậy thì, vú của các bạn gái bắt đầu phát triển. Tuy nhiên, mỗi cơ thể bắt đầu phát triển ở thời điểm riêng, vì vậy, chẳng ngạc nhiên khi ở cùng một lứa tuổi mà có bạn ngực phẳng còn bạn khác đã đầy đặn.

Dấu hiệu đầu tiên nhận biết sự phát triển của ngực là quầng vú. Đây là vùng sẫm xung quanh núm vú. Đầu tiên, quầng vú dầy lên, sẫm lại. Sau đó, bầu vú nhú lên, nhọn nhọn, lớn dần và tròn trịa dần. Trong thời gian này, vú bạn có thể ngứa hoặc đau tức một chút.

Cặp vú trưởng thành của nữ giới có cấu tạo cơ bản là mỡ. Mỡ có chức năng bảo vệ, đồng thời làm cho cặp vú được mịn màng, hấp dẫn. Bầu vú không có cơ, nhưng nó bám chắc vào cơ ngực ở trên xương sườn. Ngoài ra, nó còn được nâng đỡ bởi các cơ xung quanh và bởi các dây chằng liên kết nó với xương ở cổ, xương cánh tay và xương sườn. Núm vú là nơi tập trung nhiều đầu mút thần kinh, nhạy cảm với kích thích.

Bên trong vú là hệ thống sinh sữa gồm các khoang sinh sữa trông như chùm nho và các ống dẫn hình cây nối vào ống dẫn chính đưa ra đầu vú. Khi bạn gái dậy thì, hệ thống tạo sữa bắt đầu phát triển nhưng chưa sản xuất sữa. Khi mang thai, hệ thống này phát triển hoàn thiện để sau khi sinh nở, sữa từ các khoang sinh sữa đổ vào các ống dẫn để em bé bú.

Các tuyến sữa phát triển, lớp mỡ ngực dầy lên làm cho đôi vú nhú lên và ngày càng đầy đặn. Kích thước vú là do tầng mỡ quyết định, còn việc tạo sữa thì do tuyến sữa bên trong đảm nhiệm. Sữa ít hay nhiều phụ thuộc chủ yếu vào chế độ dinh dưỡng và cách cho con bú sau này.

Hình dạng cấu tạo của vú cũng khác nhau ở mỗi người, có bạn ngực lớn, có bạn ngực nhỏ. Có người núm vú chĩa thẳng về phía trước, có người núm vú hướng sang hai bên, bạn vú tròn, bạn vú ngang, bạn có vài sợi lông trên vú, bạn không ... bao nhiêu phụ nữ là bấy nhiêu bộ ngực khác nhau. Cũng như sắc da, vóc người mỗi người mỗi dạng, quầng vú, núm vú có màu sắc và độ lớn rất đa dạng

Cũng có bạn núm vú không nhô ra ngoài. Đừng lo rằng sau này khó cho con bú, vì bạn sẽ học cách kéo núm vú ra để cho con bú bình thường.

Hai bên ngực thường phát triển theo kiểu một lớn trước, một theo sau, vì thế bạn đừng ngạc nhiên nếu thấy ngực chỉ nhú một bên, chẳng mấy chốc bên kia sẽ đuổi kịp. Một điều cần phải nói là cũng như đôi bàn tay thường một to một bé, cặp vú trường thành của nhiều bạn gái cũng có một bên nhỉnh hơn bên kia. Có khi vì không biết mà bạn gái khổ sở cho rằng mình “dị dạng”. Điều đó là hoàn toàn không đúng đâu nhé.

3. Sự phát triển của cơ quan sinh dục

Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sinh dục bạn gái phát triển mạnh, không còn trông giống như các em bé gái nữa. Tất cả các bộ phận như: môi lớn, môi nhỏ, âm vật, âm đạo của bạn đều lớn lên, lông mu mọc xung quanh âm hộ và màu sắc âm hộ sẫm hơn trước. Bên trong cơ thể, âm đạo, tử cung cũng lớn lên. Hai buồng chứng bắt đầu thực hiện chức năng tiết hóc môn sinh dục và phóng noãn (rụng trứng). Niêm mạc tử cung bắt đầu tăng trưởng và tự thải theo chu kỳ (hành kinh).

Cũng như gương mặt có mắt, mũi, miệng nhưng mỗi người một vẻ, cơ quan sinh dục là một phần độc đáo với màu sắc, hình dạng riêng của mỗi người. Nếu tắm chung với chị em gái, bạn sẽ thấy rõ mọi người không hẳn giống nhau. Bạn đừng lo lắng nếu môi nhỏ của bạn trông có vẻ lớn, âm vật dài hay lông mu của mình khác người khác ...

4. Hiện tượng kinh nguyệt

Bạn gái có thể bắt đầu hành kinh từ năm 10 tuổi và cũng có bạn đến năm 17, 18 tuổi mới diễn ra quá trình này. Chỉ khi bạn đã 18 tuổi mà không thấy xuất hiện hiện tượng kinh nguyệt thì mới là điều đáng lo và cần đi khám để bác sỹ kiểm tra.

Hiện tượng kinh nguyệt hoàn toàn là một hiên tượng sinh lý bình thường. Đó là dấu hiệu chứng tỏ bạn đã bắt đầu rụng trứng, có khả năng thụ thai và sinh con. Khi mới bắt đầu có kinh, kinh nguyệt bạn gái có thể "thất thường", sau một, hai năm mới dần ổn định. Số ngày hành kinh có thể nhiều, có thể ít, thường trong khoảng từ 3 đến 7 ngày. Lượng máu kinh cũng vậy, người nhiều, người ít.

Trong những ngày hành kinh, một số bạn gái có cảm giác khó chịu, căng tức ngực và nặng phần bụng dưới, thói quen đại tiểu tiện cũng có thể thay đổi, đau bụng, đau lưng … ; tâm lý nôn nóng, dễ nổi cáu, giảm tập trung, dễ thay đổi cảm xúc… Đây cũng là hiện tượng thường gặp ở nhiều bạn nữ trong thời kỳ kinh nguyệt và thường được gọi là “Hội chứng căng thẳng trước kỳ kinh” và nó sẽ tự chấm dứt khi các bạn sạch kinh. Trong thời gian này, bạn có thể chú ý quan sát những biểu hiện của mình để tự điều chỉnh và bạn cũng có thể mách nhỏ với bạn bè, người thân là bạn sắp đến “ngày” để mọi người thông cảm nhé!.

Trong thời kỳ hành kinh bạn nên chú ý hơn đến việc vệ sinh bộ phận sinh dục của mình. Điều đó vừa giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn vừa phòng tránh đuợc những bệnh viêm nhiễm đường sinh sản.

5. Dịch tiết âm đạo:

Bước vào tuổi dậy thì, bạn gái thấy cơ quan sinh dục nhiều khi ướt át, quần lót có dịch dính. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể. Chất dịch này xuất hiện ở cửa âm đạo nên thường gọi là “dịch tiết âm đạo”, nhưng vì xuất xứ từ cổ tử cung nên nó còn có tên gọi là “dịch tiết cổ tử cung”. Dịch thường có màu trắng trong, trắng đục hoặc hơi ngả vàng, có thể nhiều hay ít tùy từng cơ thể.

Ngoài việc giữ ẩm cho âm đạo, dịch tiết âm đạo còn có chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng vào tử cung khi có trứng rụng, hoặc cản trở việc thâm nhập đó khi không có trứng đợi tinh trùng. Do đó nó thay đổi theo thời gian trong chu kỳ.

Sau khi hết đợt hành kinh, bạn gái có thể thấy khô ở âm đạo và không có dịch tiết hoặc có thể thấy một trong hai dạng chất dịch: đặc dính hoặc loãng ướt. Tuy nhiên, ở khoảng thời gian giữa của một chu kì (giữa hai đợt hành kinh), bạn cũng có thể thấy dịch tiết nhiều hơn, loãng hơn, ướt át hơn. Nó trong như lòng trắng trứng, có thể hơi hồng. Cầm giữa hai ngón tay, bạn có thể kéo dài ra được. Trứng thường rụng trong khoảng thời gian này. Khi thấy dịch tiết nhiều trong khoảng thời gian này, nhiều bạn nghĩ mình bị bệnh, như vậy là nhầm đấy.

Sau khi rụng trứng, dịch tiết dần mất đi độ ướt, trở nên đặc dính. Ở một số bạn nó biến mất hẳn. Một số bạn có dịch đặc cho đến tận kỳ kinh sau. Một số bạn khi sắp hành kinh lại có dịch loãng nên cảm thấy ướt át ở âm đạo.

Đó là những thay đổi thông thường của dịch tiết âm đạo. Còn nếu bạn bị viêm nhiễm ở đường sinh dục, chất dịch sẽ có biểu hiện bất thường, như màu vàng sậm, màu xanh, mùi hôi tanh khó ngửi, tiết ra nhiều hơn bình thường, gây khó chịu hoặc kèm theo ngứa ngáy ở cơ quan sinh dục. Lúc đó bạn cần đi khám bác sỹ.

Một điều nữa, bạn đừng nhầm dịch tiết âm đạo với dịch sinh dục. Dịch sinh dục là chất nhờn tiết ra khi có kích thích tình dục (có thể là kích thích về tâm lý, có thể do cơ quan sinh dục được kích thích), có chức năng bôi trơn đường sinh dục giúp cho việc giao hợp được dễ dàng hơn.

6. Sự phát triển của lông ở cơ quan sinh dục 

Khi đến tuổi dậy thì, cơ thể bạn gái bắt đầu xuất hiện nhiều lông, trước tiên là lông ở phần xương mu, xung quanh khu vực sinh dục dưới. Lúc đầu chỉ lơ thơ mấy sợi, sau nhiều hơn, quăn hơn. Ngoài lông mu, bạn gái còn thấy mọc thêm lông chân và lông nách, và số lượng ít hay nhiều cũng tuỳ thuộc vào mỗi người. Nếu bạn gái có nhiều lông chân hay lông nách, thậm chí có một chút ria mép thì cũng đừng băn khoăn là bạn nam tính hơn các bạn khác vì điều này không phải là yếu tố chính quy định bạn là nam hay nữ.